چنوا اچبیے ءِ تھِنگز فال اپارٹ ءُ بلوچ راجدپتر
زورگیر وھدے یک زمینے ایر دست کنت آ زمین ءُ آئی چاگرد ءِ درسیں رنگ ءُ داباں بدل کنت۔ دود ءُ ربیدگ، لبزانک، زند ءِ راھبند ءَ بگر دانکہ راجدپتر ءَ، زورگیر دُرساں وتی زورگری ءِ چماں چاریت ءُ ایشاں رسانکدر ءُ لبزانک ءِ وڈیں آسراتیانی وسیلہ ءَ رد پیش داریت۔
19می ءُ 20می ءِ کرن ءَ اپریکا برطانیہ ءِ ایردست بوتگ۔آئی اپریکا ءِ دودمان، راجدپتر ءُ ایدگہ ھرچیز بدل کُرتگ ءُ انچو پیش داشتگ کہ وتی ھاکمی ءَ کانودی بہ مَناریں ایت ءُ وتی زورگری ءَ برجاہ بہ دار ایت۔ بلے ھر لبزانت ءُ کواس وتی چاگرد ءِ جاوراں ھورتی ءَ دیست ءُ مارِت کنت۔ ایشانی درنگازی ءَ کُت کنت۔ دُنیا ءَ ھر آشوبی جُنزے کہ چست بُوتگ، آھانی تہ ءَ لبزانک ءُ لبزانتانی مزنیں کِردے بُوتگ۔ ھمے رنگ ءَ چنوا اچبیے ھم وتی راج ءِ ایردستی ءَ گندیت ءُ آئی پروش دیگ ءَ لبزانک ءَ وتی سلاہ گچین کنت۔
مروچی نوک آباتکاری (نوآبادیاتی نظام) ءِ سر ءَ نبشتہ بوتگیں بازیں وانگی مواد کہ دست کپ اَنت آھانی تہ ءَ اَپریکی (افریقی) نبشتہ کارانی چوشکہ فرانز فینن، امیلکا رکیبرال، گوگی واتھیانگو ءُ دیگہ بازیں نبشتہ کارانی مزنیں بہرگے مان ۔ آھانی تہ ءَ یکے اچبیے اِنت۔
اچبیے، اپریکا ءِ نبشتہ کار ءُ زانتکارے۔ آ "نائجیریا" ءِ کوُچگ "اگادوی" ءَ ھما وھد ءَ ودی بیت کہ نائجیریا زورگریں برطانیہ ءِ کبزہ ءَ بیت۔ انچو کہ آ مزن بُوئان بیت ءُ آ مار ایت کہ چہ من ھرچیز پُلگ ءُ پوسینگ بوتگ، ھمدا چہ آئی زِند لبزانکی کار ءُ نائجیریا ءِ گلامی ءِ ھلاپ ءَ کار کنگ ءَ گوزگ بندات کنت۔
تھنگز فال اَپارٹ"، اچبے ءِ اولی ءُ نامدار تریں گدار اِنت۔ "پوسٹ کالونیل لبزانک ءِ تہ ءَ اپریکہ ءِ ایردستی ءِ سرا بازیں نبشتہ کاراں بازیں لبزانکے دیما آؤرتگ بلے اچبیے ءِ اے کتاب ءِ وتی یک جتائیں رنگے پرچہ کہ اے کتاب یک ایر دستیں چاگردے ءَ ایر دستیں لبزانتےءِ چماں چاریت۔اے برطانیہ ءِ داتگیں اپریکا ءِ اکس ءَ کہ آ سرپدیں مردم نہ اَنت، آیانی ربیدگ، راجدپتر، لبزانک گند ءُ گسڈ انت، اچبیے ایشی ءَ سرجم ءَ رد کنت، بزانکہ اےگِدار ھما وتگڈیں لیکہ آں رد کنت کہ آ برطانیہ ءِ لبزانتاں ءَ وتی زورگری ءِ مہکم کنگ ءَ اپریکا ءِ سرا نبشتہ کُتگ اَنت۔ آ ادا اے چیز ءَ پدر کنت کہ منی زمین ءُ دودمان ءَ تہنا من شرین وڑے ءَ زانت کن آں نئیکہ چہ ڈن ءَ آیوکیں دیگے اِستانے یا مردمے۔
زورگری لبزانکانی تہ ءَ یکے "جوزپ کونریڈ " ءِ کتاب "دی ھرٹ آف ڈارکنس" اِنت۔ کونریڈ ءِ اے کتاب یک "ایرو سینٹرک" اسپانک (بیانیہ) ءِ دیم ءَ کاریت بزانکہ "اوکسیڈنٹ" یا کہ یورپ ءِ راجدپتر ءُ دود ءُ ربیدگاں چہ آ دیگہ راجانی دود ءُ ربیدگاں چہ مستر ءُ پلگارتر لیک ایت۔ اچبیے ھمیشی ءِ پسو ءَ "تھِنگز فال اپارٹ" ءَ نبشتہ کنت کہ مئے زمین، دودمان، راجدپتر اللم چہ برطانیہ ءَ جتا اِنت بلے کمتر نہ انت۔ کونریڈ ءِ اے اسپانکاں"ایڈوارڈ سید" ھم "اورینٹلزم" ءِ تہ ءَ رد کنت۔
انچو کہ برطانیہ ءَ اپریکا ءِ سرا وتی کبزہ ءِ مہکم دارگ ءِ واستہ جتائیں گپتمان (ڈسکورس) دیم ءَ آؤرتگ ھمے رنگ ءَ بلوچ ھم انچُش مانگیشینگ بُوتگ۔
بلوچ ڈیھ چہ اہد ءَ لشکر ءُ بئیپاری کاروانانی در بوتگ ءُ ھمک زورآور ءُ کبزہ گیر ءِ لوٹ بوتگ بلوچستان مئے دستءَ بہ بیت۔ ھمے رنگ ءَ وہدے برطانیہ لوٹیت کہ آ بلوچستان ءَ کبزہ بہ کنت آ وتی لشکر ءِ دیم دیگ ءَ چہ پیسر وتی جاسوساں بیپاری دْروشم ءَ دیم دنت کہ بلوچستان ءَ پولکاری بہ کن انت ۔ چیزے وہدے پولکاری ءَ پد برطانیہ سرپد بیت کہ اے ھندے آیگ پہ آھاں ارزان نہ بیت ءُ بلوچ الم گہگیری (مزاحمت) کنت۔ ھمے گہگیری ءُ جنگ ءِ دارگ ءِ ھاتر ءَ آ "Divide and Rule" ءِ پالیسی ءَ زور اَنت کہ بلوچ ءَ بہر ءُ بانگ بہ کن انت ءُ آئی ءِ راجی تاکتءَ نزور بہ ترّین انت۔ بندات ءَ بلوچ ءُ براہوئی ءَ دو جِتائیں نسل ءُ راج لیک اَنت ءُ براہوئی زُبان ءَ دراوڑی کہول ءِ زُباناں گوں ھمگرنچ کن اَنت۔
اے زانگ بہ بیت کہ انگریز ءِ آیگ ءَ پیش براہوئی ءِ گال ھچ جاگہ کارمرز نہ بوتگ۔ دیمتر ءَ بلوچ ءِ اہدی بولک ءُ تمناں عرب لیک اَنت ءُ گُڑسر ءَ اے گپ ءَشون دے انت کہ بلوچ چہ درءَ اَتکگ اَنت ءُ آ اے سرڈگار ءِ واھند نہ اَنت۔
اے اسپانک ءِ مول ءُ مُراد ھمیش اِنت کہ بلوچ انگریز ءِ ھاکمیءَ بہ من اِیت ءُ اے گپ ءِ باور کنگ ءَ جاڈیگ بہ بیت کہ ھمے ڈول ءَ کہ ما زورگیر ایں ھمے رنگ ءَ بلوچ وت ھم زورگیر اَنت۔ مئے میان ءِ تپاوت بس ھمیش اِنت کہ بلوچاں اے ڈگار چہ ھزاراں سال پیسر زور گپتگ ءُ برطانیہ ءَ چہ لہتیں کرناں رند۔ پمیشکہ بلوچ ءِ گہگیری ءَ ارزشت نیست۔ ھمے رنگ ءَ ایران ءُ آئی ءِ ھاکم ھجبر اے گپ ءِ منّوگر نہ بوتگ اَنت کہ بلوچستان جتائیں ڈیھ یے بگندئے چہ اہد ءَ ایران ءَ بلوچستان وتی سیمسر ءِ بہرے لیک اِتگ ءُ بلوچ ایرانی راج ءِ سستگیں خانہ بدوش لیک اِتگ اَنت۔ایران مرچی ھم بلوچی زُبان ءَ جِتائیں زُبانے نہ لیک اِیت بگندئے آئی ءَ فارسی ءِ گالوارے شُون دنت۔ عرب ھم بلوچ راج ءَ وتی قبیلہ یے شون دی انت ءُ جتائیں راجے منّگ ءَ جاڈیگ نہ انت۔ ادا مار ا زورگیرانی تب دیم ءَ کیت کہ آ ھجبر ایردستیں راج، آئی ءِ زُبان ءُ ربیدگاں ھچ رنگ ءَ نہ منّ اَنت۔
گُڈسر ءَ اے چیز پَدر بیت کہ کبزہ گیر مُدام وتی کبزہ ءِ منارینگ ءَ ایردستیں راجانی، اہدی دودمان ءُ راجدپتر، مہکمیں ربیدگ، زبان ءُ لبزانک،مالی( معاشی) ءُ چاگردی راھبنداں سرجم ءَ مٹ کنت۔ اہدی دودمان ءُ راجدپتر ءَ را پدمنتگ گوشگ، سرجمیں ءُ مُہکمیں ربیدگ ءَ را کرنی ءُ جَٹی (جہالت) گوشگ، ءُ ایدگہ ھمُک شئے کہ آ یردست ءَ گوں سیادی کنت آئی ءَدیگہ رنگے دیئگ، ھرچ دؤر ءَزورگیر کرتن بُوتگ۔
انچوش کہ اچیبے ءُ ایدگہ راجانی کواس ءُ لبزانتاں وتی ایردستی ماراِتگ، آئی سرا مہکمی ءَ کار کُتگ ءُ جندے (ایردست) ءِ اسپانک دیما آؤرتگ، مارا (بلوچ) ءَ را ھم ھمے زانتکارانی زلورت اِنت کہ آ وتی راجدپتر، لبزانک ءُ دوداں چہ درامداں بہ رکیں انت ءُ وت بہ گیشین اَنت۔
اے نبشتانکءِ تہءَ درشان کُتگیں ھیالءُ لیکہ نبشتہ کارءِ وتیگ اَنت ہژدری نہ اِنت کہ بی ایس سی اسلام آباد آئیءِ ھیالءُ لیکہاں گوں منوگر بہ بیت۔